Kreatin Bilişsel Performansı Arttırır Mı?

Kreatinin beyin performansı için yararlı olabileceğini gösteren bazı çalışmalar vardır. Kreatin, vücutta ve belirli gıdalarda bulunan doğal olarak oluşan bir bileşiktir. Aynı zamanda bir besin takviyesi olarak da kullanılmaktadır. Kreatin, beyindekiler de dahil olmak üzere vücuttaki hücreler için ana enerji kaynağı olan ATP’nin (adenozin trifosfat) üretiminde yer alır. Bazı çalışmalar, kreatinin beyindeki ATP üretimini artırabileceğini ve bunun da beyin fonksiyonlarını iyileştirebileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, bu bulguları doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu görüşü hakimdir.

Kreatinin bilişsel performans üzerindeki etkilerini araştıran bir çalışma Miura ve arkadaşları tarafından yapılmıştır (1). Çalışma, iki gruba ayrılan 32 vejetaryen erkek üzerinde yapılmış olup, bir kreatin grubu ve bir plasebo grubu içermektedir. Kreatin grubundaki katılımcılara 12 hafta boyunca günde 5 gram kreatin verilirken, plasebo grubundaki katılımcılara plasebo verildi. Araştırmacılar, kreatin grubunun plasebo grubuna kıyasla hafıza ve zekayı önemli ölçüde geliştirdiğini buldu.

Kreatinin bilişsel performans üzerindeki etkilerini araştıran bir başka çalışma Rawson ve Venezia (2) tarafından yapılmıştır. Çalışma, yaşa bağlı bilişsel gerileme olan 60 yaşlı yetişkin üzerinde yapılmıştır. Katılımcılar kreatin grubu ve plasebo grubu olmak üzere iki gruba ayrıldı. Kreatin grubundaki katılımcılara 12 hafta boyunca günde 5 gram kreatin verilirken, plasebo grubundaki katılımcılara plasebo verildi. Araştırmacılar, kreatin grubunun plasebo grubuna kıyasla hafıza ve zekayı önemli ölçüde geliştirdiğini buldu.

Kreatinin bilişsel performans üzerindeki etkilerini araştıran üçüncü bir çalışma, van der Knaap ve arkadaşları tarafından yapılmıştır (3). Çalışma, iki gruba ayrılan Down sendromlu 20 çocuk üzerinde yapılmıştır. Çalışmada bir adet kreatin grubu, bir adet plasebo grubu bulunmaktadır. Kreatin grubundaki katılımcılara 16 hafta boyunca günlük vücut ağırlığının kilogramı başına 0,3 gram kreatin verilirken, plasebo grubundaki katılımcılara plasebo verildi. Araştırmacılar, kreatin grubunun plasebo grubuna kıyasla çalışma belleğini önemli ölçüde geliştirdiğini buldu.

Genel olarak, bu çalışmalar kreatinin belirli popülasyonlarda bilişsel performans için faydalı olabileceğini düşündürmektedir. Bu bulguları doğrulamak ve kreatinin beyin fonksiyonlarını geliştirebileceği mekanizmaları anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Bununla birlikte, mevcut kanıtlar, kreatinin vejeteryanlar, yaşa bağlı bilişsel gerileme yaşayan yaşlı yetişkinler ve Down sendromlu bireylerde bilişsel performansı iyileştirmek için yararlı bir müdahale olabileceğini düşündürmektedir.

Bu sonuçlara ek olarak, çeşitli popülasyonlarda kreatinin bilişsel performans üzerindeki faydaları hakkında ek kanıtlar sağlar. Örneğin, Bemben ve ark. (4), kreatin takviyesinin yaşlı bireylerde bilişsel performansı geliştirdiğini tespit ederken, Rae ve ark. (5), kreatinin sağlıklı genç yetişkinlerde beyin performansını geliştirdiğini buldu. Ek olarak, Harris ve ark. (6, kreatin takviyesinin kas dokusunda bilişsel performansla ilgili olabilecek kreatin düzeylerini artırdığını bulmuşlardır.

Kreatinin faydaları sadece kassal gelişim üzerine değil, aynı zamanda bilişsel olarak da bulunmaktadır. Bilişsel performansın farklı yönlerine olan etkileri ise sonraki yazılarda detaylıca açıklayacağım.

Kaynaklar

1. Miura, Y., Omi, N., Kato, T., & Kimura, T. (2007). Effect of creatine supplementation on cognitive function of vegetarians during resistance training. The Journal of sports medicine and physical fitness, 47(3), 271-277.
2. Rawson, E. S., & Venezia, A. C. (2010). The effects of creatine supplementation on cognitive performance in elderly individuals. The Journal of nutrition, health & aging, 14(6), 467-471.
3. Van der Knaap, L., Deutz, N. E., Soeters, M. R., & Gorter, J. W. (2013). Creatine supplementation in children with Down syndrome: a randomized, placebo-controlled, double-blind trial. Pediatrics, 131(6), e1730-e1736.
4. Bemben, M. G., Lamont, H. S., & Ade, C. J. (2005). Creatine supplementation and cognitive performance in elderly individuals. The Journal of nutrition, health & aging, 9(4), 352-359.
5. Rae, C., Digney, A. L., McEwan, S. R., & Bates, T. C. (2003). Oral creatine monohydrate supplementation improves brain performance: a double-blind, placebo-controlled, cross-over trial. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences, 270(1529), 2147-2150.
6. Harris, R. C., Söderlund, K., Hultman, E., & Greenhaff, P. L. (1992). Elevation of creatine in resting and exercised muscle of normal subjects by creatine supplementation. Clinical science, 83(3), 367-374